English

Mwakuri aika bure n irekereke ma te mwane (Money Muling)

Ngkai taan kimoa a kakaei aia anga aika a na karaoi n irekereke ma karaoan te ioawa ke karaoan te mwakuri ae kaitara te tua, te mwakuri n irekereke ma te mwane e a tabe n rikirake karaoana. 

Te money mule bon te aomata ae karaai mwaane aika kimoaki imarenan aba aika kakaokoro, ao n arona a bon aki ataia ae a kabonganaki bwa a na karaoi mwakuri ni kimoa. E aranaki aio bwa te money laundering. Te taeka ae ‘mule’ e roko man te taeka ae ‘drugs mule’, te aomata ae mwiokoaki bwa e na babaoni drugs ibukia tenan dealers. E ngae ngke te mwane e aki irekereke ma te bure are karekea te mwane – ao aki ataia ae a mwakuri ma te mwane ae kairua – aia mwakuri e bon bure ao n urua te tua.

Taian kanganga

  • Ko kawaraki bwa kona karina te mwane n am account n te bangke ao ko na manga karaia nakon te tabo teuana (nakon te aba teuana i tinaniku), tao e kaibibiti n te commission ke ibukina bwa ko tauaki ma te matoa.
  • Ko anganaki te ‘mwakuri’ ae e irekereke ma karaian te mwane rinanon am account n te bangke.
  • Taan kimoa a kona n rinnako n am account n te bangke bwa a na karai mwaane aika kimoaki.
  • Ko ririmwiaki ao ko katuaeaki. E a rang bati konaia taian bangke ao bureitiman iaon te money muling ao te rekenikai e kona n rawawata, n ikotaki ma te kabureaki. Ngkan ko kuneaki ni bure ibukin te money muling, e kona naba n rota am mwakuri ke am reirei ao ai am credit rating n taai aika a na roko.

Kawakinam man te Money Muling

  • Taraiko raoi man anganakim te mwakuri ae irekereke ma kakaraian aia mwane aomata man oin am account n te bangke. Tuoa raoi bwa ane e anganiko am mwakuri e bon eti.
  • Taraiko raoi man taian email ke kawaram ae atongia bwa ngaiia man kambwana ma i tinaniku ao a kakaea aia  tia mwakuri’, ‘taan kairai mwaane’  ke ‘taan kabwaka mwane’ bwa a na karaoi mwakuri ibukia inanon te tai ae baireaki, n tabetai n totokoi tiati aika bubura ke taian tax.
  • Bon tai kariaia am account n te bangke bwa e na kabonganaki iroun temanna.
  • Bon tai kaota am login ibukin am account n te bangke – username, password ao authentication – nakon riki temanna tao n angania taekana ke ko aki tarabwai n am privacy.
  • Tiaki bukina bwa raoraom ke temanna man au utu e karai mwane ibukia tabeman aomata, tiaki nanona bwa eti te bwai ae karaoaki.
  • E ngae ngkana ko bon tangira te mwane, ko na aki rekereke n te money muling.
  • Ao uringa … ngakna iai te bwai ae e a rang tamaroa bwa e na koaua, e bon aki ko na ni koaua.

Ngkana ko kanamakinna bwa ko a tia ni kawaraki bwa ko na money mule

  • Ko na bon aki kaririaki bwa ko na karaoia

Rongorongona riki

  • Aki toki n taketenaki ataein te reirei irouia taan kimoa ibukin kakaean te money mules. Ngkana ko aki koaua, taetae nakon te adviser iaon te mwane. 

Ngkana ko a tia ni kaota taekan am account n te bangke ke e roko te mwane nakon am account ao ko iangoia bwa tao te money mule scam

  • Reitaki nakon am bangke n te tai ae waekoa
  • Riboti nakoia bureitiman

 

See Also...

Jagon Baster

Laundering

Te mwakuri ae karabakin te mwane ae reke ma n mwakuri aika urua te tua, ni karaoan te transaction n te mwane ke wakinan bitineti aika kewe aonga ni mangao nako ma te tua.